اختلال اضطراب اجتماعی چیست و چطور درمان می شود

در مورد اختلال اضطراب اجتماعی چه میدانید

افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ترس غیرمنطقی از دیده شدن، قضاوت شدن دارند و یا می‌ترسند که در جمع کار احمقانه‌ای انجام دهند که باعث شود تحقیر شوند. اضطراب و ناراحتی این افراد اینقدر شدید است که زندگی روزمره‌ی آنها را مختل می‌کند.

اختلال اضطراب اجتماعی یک اختلال روانی شایع است. حدوداً ۱۳ درصد از افراد، زمانی در زندگی خود نشانه‌های آن را تجربه خواهند کرد. با درمان مناسب می‌توان نشانه‌ها را مدیریت کرد و کیفیت زندگی را افزایش داد.

 

نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی

قبل از هر چیز باید بین خجالتی بودن نرمال و اختلال اضطراب اجتماعی تفاوت قائل شد. تفاوت اصلی در شدت و تداوم نشانه‌های آن‌ها است. افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی دارای نشانه‌های هیجانی و جسمانی هستند:

برخی از نشانه‌های هیجانی اختلال اضطراب اجتماعی عبارت‌اند از:

• ترس شدید در موقعیت‌هایی که کسی را نمی‌شناسیم
• ترس از موقعیت‌هایی که ممکن است در آن‌ها مورد قضاوت دیگران قرار بگیریم.
• ترس از شرمنده و تحقیر شدن
• ترس از اینکه دیگران متوجه اضطراب ما بشوند.

برخی نشانه‌های جسمانی اختلال اضطراب اجتماعی نیز عبارت‌اند از:

• سرخ شدن
• لرزش دست‌ها
• تنش عضلانی
• سرعت ضربان قلب

افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی می‌دانند که ترس‌شان با موقعیت واقعی نامتناسب است اما با وجود این نمی‌توانند اضطراب خود را کنترل کنند. اضطراب ممکن است فقط در بعضی از موقعیت‌های خاص وجود داشته باشد که به آن اختلال اضطراب اجتماعی خاص گفته می‌شود یا اینکه ممکن است به موقعیت خاصی وابسته نباشد و در عوض در تمام موقعیت‌ها خود را نشان دهد که به آن اختلال اضطراب فراگیر گفته می‌شود. برخی از موقعیت‌هایی که ممکن است باعث ایجاد اضطراب شود شامل تعامل با غریبه‌ها، برقراری تماس چشمی و آغاز کردن یک گفتگو باشد.

علل اختلال اضطراب اجتماعی

این اختلال معمولاً در دوران اولیه نوجوانی شروع می‌شود. با وجود این، گاهی نیز در دوران کودکی آغاز می‌شود. معمولاً فرض می‌شود که اختلال اضطراب اجتماعی نتیجه ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی است.

 

ژنتیک، بیوشیمی و ساختار مغز

به سبب اینکه اضطراب اجتماعی بین خانواده‌ها در جریان است این احتمال وجود دارد که برخی علل زیربنایی ابتلا به آن ژنتیکی باشد.

علاوه بر این، عدم تعادل در شیمی مغز با اختلال اضطراب اجتماعی رابطه دارد. به عنوان مثال اختلال در انتقال‌دهنده عصبی سروتونین، یکی از مواد شیمیایی مغز که خلق و هیجانات را تنظیم می‌کند، نقشی در شکل‌گیری اضطراب اجتماعی دارد. استفاده از داروها در درمان اختلال اضطراب اجتماعی بر اساس این موضوع است که مواد شیمیایی مغز نیاز به تنظیم مجدد دارند.

یکی از ساختارهای مغز به نام آمیگدال با واکنش‌های ترس رابطه دارد. این اعتقاد وجود دارد که افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی مستعد واکنش اغراق‌آمیز به ترس‌ها هستند، زیر آمیگدال آن‌ها بیش‌فعال است.

 

عوامل خطرساز اجتماعی

تعدادی از عوامل اجتماعی خطر اختلال اضطراب اجتماعی را افزایش می‌دهد. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:

• داشتن والدین سرزنش گر، کنترل‌کننده یا حمایت گر افراطی
• آزار و اذیت شدن در دوران کودکی
• تعارض خانوادگی یا سوءاستفاده جنسی
• داشتن خلق‌وخوی خجالتی اضطراب اجتماعی
• تشخیص

در ارزیابی‌های روان‌شناختی متخصص بالینی از شما سؤالاتی درباره نشانه‌هایتان می‌پرسد. برای اینکه کسی به اضطراب اجتماعی تشخیص داده شود باید معیارهای تشخیصی آن را داشته باشد.

 

درمان

مؤثرترین درمان اضطراب اجتماعی ترکیب دارودرمانی و درمان شناختی ـ رفتاری است.

 

درمان شناختی رفتاری

درمان شناختی رفتاری برای اختلال اضطراب اجتماعی شامل سه مؤلفه اصلی است: مواجهه، بازسازی شناختی و آموزش مهارت‌های اجتماعی. مواجهه شامل روبرو شدن تدریجی با موقعیت‌های ترسناک است درحالی‌که هدف بازسازی شناختی کار بر روی تغییر الگوهای افکار ناسازگار است که در اختلال اضطراب اجتماعی نقش دارند. آموزش مهارت‌های اجتماعی برای همگان نیازی است اما برای آن‌هایی که مهارت‌های اجتماعی کمی دارند از آن استفاده خواهند کرد.

 

دارو درمانی

بازدارنده‌های انتخابی بازجذب مجدد سروتونین اولین خط درمان دارویی برای اضطراب اجتماعی است.بازدارنده‌های مونو آمین اکسیداز نیز گاهی تجویز می‌شوند اما عوارض جانبی خطرناکی دارند و مصرف آن‌ها باید با رژیم غذایی خاصی همراه باشد. بنزودیازپینها و بتابلوکرها برای رهایی کوتاه‌مدت از اضطراب در موقعیت‌های خاص تجویز می‌شوند مانند سخنرانی. و بنابراین برای کسانی که اضطراب اجتماعی فراگیر دارند مناسب نیست.

 

مقابله با اضطراب اجتماعی

علاوه بر دریافت درمان حرفه‌ای شما می‌توانید با انجام دادن برخی کارها با اضطراب اجتماعی خود مقابله کنید. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از تمرین‌های آرامش یابی، داشتن خواب کافی، و رژیم غذایی مناسب. نکته مهم دیگر این است که از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب نکنید. درست است که اجتناب در کوتاه‌مدت باعث کاهش اضطراب شما می‌شود اما در بلندمدت شرایط را بدتر می‌کند.

نکته دیگری که باید به خاطر بسپارید این است که احساس اضطراب و عصبی بودن نشانه ضعف نیست. در واقع اضطراب اجتماعی یک شرایط پزشکی – روان‌شناختی است که نیازمند توجه است و اگر بدون درمان رها شود مشکلات سلامتی دیگر مانند مصرف مواد، افسردگی و خودکشی را ایجاد می‌کند. با وجود این، با دریافت درمان مناسب کیفیت زندگی شما تا حد زیادی ارتقا پیدا می‌کند.